UncategorizedFabrika alarm sistemleri, tesisin güvenliğini, işçi sağlığını, üretim sürekliliğini ve mal varlığını korumak için kullanılan çeşitli alt sistemlerden oluşur. Aşağıda genel hatlarıyla ne tür sistemler var, hangi parçaları içerir, seçim kriterleri nelerdir ve Türkiye’den örnek firmalarla birlikte önemli noktalar yer alıyor.
1. Alarm Tipleri / Alt Sistemler
Fabrikada kullanılabilecek başlıca alarm sistemleri şunlardır:
| Tip | Ne işe yarar | Nerede / Ne zaman kullanılır? |
|---|---|---|
| Yangın Alarm Sistemi | Duman, ısı, alev gibi yangın belirtilerini algılayıp önce ikaz verir, sonra tahliyeyi yönlendirir. | Üretim sahaları, depolar, boyahaneler gibi yangın riski yüksek yerler. |
| Hırsız / İzinsiz Giriş Alarmı | Kapı / pencere manyetik kontakları, hareket dedektörleri ile izinsiz girişleri tespit eder. | Tesis dışı sınır, depo kapıları, kontrol odaları vs. |
| Gaz Kaçağı Alarmı | Tehlikeli gazların (örneğin hidrokarbonlar, CO, LPG) sızıntılarını algılayarak alarm verir. | Kiler, kazan daireleri, tesis içi gaz kullanılan proses hatları. |
| Patlama / Alev Dedektörleri (Ex-proof) | Alev kaynaklı yangınların özellikle patlamaya uygun ortamda daha erken tespiti. | Yanıcı gaz/duman/yanıcı kimyasalların bulunduğu alanlar. |
| İş Kazaları / Acil Durum Alarmı | İş kazası, makine arızası gibi durumlarda operatör veya acil durum müdahalesi için alarm verir. | Üretim hatları, robot hücreleri, yüksekten çalışma alanları. |
| Tahliye / Acil Çıkış Alarmı | Tesis boşaltılırken yönlendirme ve uyarı sağlar. | Tüm kapalı alanlar, katta acil çıkışlara yönlendirici sistemlerde. |
| Ekipman Durumu / Kritik Proses Alarmı | Makine değerleri limit dışına çıkarsa; basınç, sıcaklık, akım gibi kritik parametreler izlenir. | SCADA / PLC tabanlı izleme sistemlerinde. |
2. Parçalar ve Teknik Bileşenler
Alarm sistemleri aşağıdaki bileşenlerden oluşur:
-
Kontrol paneli / Alarm yönetim ünitesi – Tüm algılayıcılar, butonlar, sirenler bunlara bağlı olur.
-
Algılayıcılar / Dedektörler – Duman, ısı, gaz, hareket, alev gibi çeşitli sensörler.
-
Bildirim / Uyarı Elemanları – Sirenler, flaşör ışıkları, görsel ve sesli uyarılar.
-
Kullanıcı arayüzü – Alarm butonları, acil durum butonları, paneller, ekranlar.
-
İzleme ve iletişim modülleri – Alarm durumu merkeze (güvenlik şirketine) veya tesis yönetimine aktarılır. GSM / IP gibi haberleşme yolları olabilir.
-
Güç kaynağı & Yedekleme – Elektrik kesintilerinde yedek akü/jeneratör devreye girer.
-
Entegrasyon sistemleri – SCADA, bina otomasyon sistemleri, CCTV, erişim kontrol ile entegre olabilir.
3. Seçim Kriterleri
Bir fabrika için alarm sistemi seçiminde dikkate alınması gerekenler:
-
Risk analizi – Proses, kullanılan kimyasallar, makineler, kolay tutuşan malzemeler gibi riskler değerlendirilir.
-
Normlara uygunluk – Türkiye’de ve uluslararası alanda geçerli yangın güvenlik normları (örn. EN 54), Ex-proof standartları, elektrik güvenliği vb.
-
Alarmın tepki süresi – Algılama hızının yüksek olması önemli.
-
Sistem mesafeleri – Sensör ile kontrol paneli arası mesafe, donanımın fiziksel yerleşimi.
-
Çevresel koşullar – Toz, sıcaklık değişimleri, nem, titreşim gibi faktörler sistem performansını etkiler; buna uygun dedektör/donanım seçilmeli.
-
Bakım / Test Kolaylığı – Düzenli bakım yapılabilmeli, test edilebilmeli.
-
Entegrasyon kabiliyeti – CCTV, erişim kontrol vb. sistemlerle birlikte çalışabilmeli.
-
Yedekleme ve süreklilik – Elektrik kesintisi veya sistem hatalarında güvenlik sürekliliği sağlanmalı.
4. Örnek Proje: Vestel Manisa Tesisi
Vestel’in Manisa’daki mega fabrikasında uygulanan sistem çok iyi bir örnek:
-
21 adet kontrol paneli ile geniş bir ağ kurulmuş. eec.com.tr
-
Yaklaşık 3.700 noktalı dedektör, 400’e yakın ışın tipi dedektör (beam type), ~2.000 kontrol/izleme noktası mevcut. eec.com.tr
-
Fiber optik network arabirimleri ile paneller birbirine bağlı, güvenlik merkezi tarafından tek merkezden yönetiliyor. eec.com.tr
-
Yanıt süresi, dedektör çeşitliliği ve sistemin görsel izleme yazılımı ile takip ediliyor. eec.com.tr
5. Türkiye’den Öne Çıkan Firmalar / Sağlayıcılar
-
Teknim — Yangın alarm sistemleri (konvansiyonel, adreslenebilir, kablosuz) üreticisi. Buy From Turkey
-
SENS Global — Türkiye’de yerel üretimle yangın alarm sistemleri sunan firma. sensglobal.com
-
A1 Alarm — Fabrika güvenliği, alarm, kontrol ürünleri ve montaj-servis hizmetleri. a1alarm.com.tr
-
Argus Güvenlik — Kamera, yangın alarm, IP kamera sistemleri, alarm izleme çözümleri ile büyük projeler. Argus Güvenlik
-
Sensor Güvenlik Sistemleri — Yangın alarmları, gaz dedektörleri, ihracat yapan güvenlik ürünleri. TurkishExporter
