Yangın Algılama Sistemlerinin Periyodik Kontrol ve Bakımları

Yangın algılama sistemlerinin periyodik kontrol ve bakımları, sistemin sürekli olarak güvenilir ve etkin bir şekilde çalışmasını sağlamak için hayati öneme sahiptir. Zamanında ve doğru şekilde yapılan kontrol ve bakımlar, yanlış alarmları önlemeye, sistem arızalarını gidermeye ve yangın anında can ve mal kaybını en aza indirmeye yardımcı olur. Türkiye’deki ilgili yönetmelikler (özellikle Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik) bu kontrol ve bakımların düzenli olarak yapılmasını zorunlu kılmaktadır.

Periyodik Kontrol ve Bakımın Amaçları:

• Sistem Güvenilirliğini Sağlamak: Sistem bileşenlerinin düzgün çalıştığından emin olmak.
• Yanlış Alarmları Önlemek: Toz, kir, nem gibi etkenlerden kaynaklanan yanlış alarmları en aza indirmek.
• Arızaları Erken Tespit Etmek: Olası arızaları önceden belirleyerek sistemin kesintisiz çalışmasını sağlamak.
• Yönetmeliklere Uyum Sağlamak: İlgili yasal düzenlemelere ve standartlara uygunluğu garanti etmek.
• Sistem Ömrünü Uzatmak: Düzenli bakım ile sistem bileşenlerinin ömrünü uzatmak.
• Yangın Anında Etkinliği Garanti Etmek: Yangın durumunda sistemin doğru ve zamanında tepki vermesini sağlamak.

Periyodik Kontrol ve Bakım Sıklığı:

Yangın algılama sistemlerinin kontrol ve bakım sıklığı, ilgili yönetmeliklere ve sistemin özelliklerine göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak önerilen sıklıklar şunlardır:

• Günlük Kontroller (Kullanıcı Tarafından):
  • Kontrol panelindeki arıza ve alarm göstergelerinin kontrolü.
  • Sistemin normal çalışma durumunda olduğunun gözle kontrolü.
• Haftalık Kontroller (Kullanıcı Tarafından):
  • Yangın ihbar butonlarından en az birinin test edilmesi (farklı butonlar periyodik olarak test edilmelidir).
  • Kontrol panelinin test modunda çalıştırılarak sirenlerin ve diğer uyarı cihazlarının kısa süreli olarak kontrol edilmesi.
• Aylık Kontroller (Kullanıcı veya Yetkili Servis Tarafından):
  • Tüm yangın ihbar butonlarının kontrol edilmesi.
  • Kontrol panelindeki tüm göstergelerin ve fonksiyonların kontrol edilmesi.
  • Akülerin voltaj ve şarj durumlarının kontrol edilmesi.
  • Bağlantı kablolarının gözle kontrolü.
• Üç Aylık Kontroller (Yetkili Servis Tarafından):
  • Duman dedektörlerinin fonksiyonel test cihazları ile kontrol edilmesi.
  • Isı dedektörlerinin uygun ısı kaynağı ile kontrol edilmesi.
  • Siren ve flaşörlerin ses ve ışık şiddetlerinin kontrol edilmesi.
  • Röle çıkışlarının (yangın kapıları, asansör kontrolü vb.) kontrol edilmesi.
  • Sistem yazılımının ve ayarlarının kontrol edilmesi.
• Yıllık Kontroller (Yetkili Servis Tarafından):
  • Tüm sistem bileşenlerinin (dedektörler, butonlar, sirenler, paneller, kablolar vb.) detaylı temizliği ve kontrolü.
  • Dedektörlerin hassasiyet testlerinin yapılması (gerekirse kalibrasyon veya değişim).
  • Akülerin kapasite testlerinin yapılması (gerekirse değişim).
  • Tüm bağlantıların ve terminallerin sıkılığının kontrol edilmesi.
  • Sistem topraklamasının kontrol edilmesi.
  • İlgili yönetmeliklere göre gerekli diğer test ve kontrollerin yapılması.
  • Sistem performans raporunun hazırlanması.

Periyodik Kontrol ve Bakımda Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Yetkili Servis: Yıllık ve üç aylık bakımlar mutlaka yetkili ve sertifikalı servisler tarafından yapılmalıdır.
• Kullanıcı Eğitimi: Bina kullanıcıları, günlük ve haftalık kontroller konusunda eğitilmelidir.
• Kayıt Tutulması: Tüm kontrol ve bakım faaliyetleri detaylı olarak kayıt altına alınmalı ve saklanmalıdır. Bu kayıtlar, denetimler için önemli bir belgedir.
• Yedek Parça: Kritik sistem bileşenlerinin yedeklerinin bulundurulması, arıza durumunda hızlı müdahale imkanı sağlar.
• Güncel Yönetmelikler: İlgili yangın güvenliği yönetmelikleri ve standartları takip edilmeli ve kontrol ve bakım işlemleri bu doğrultuda yapılmalıdır.
• Sistem Özellikleri: Kontrol ve bakım prosedürleri, kullanılan yangın algılama sisteminin tipine ve özelliklerine uygun olmalıdır.
• Temizlik: Dedektörlerin ve diğer algılama elemanlarının düzenli olarak toz ve kirden arındırılması, yanlış alarm riskini azaltır.

Periyodik Kontrol ve Bakımın Faydaları:

• Sürekli Çalışırlık: Sistemin her zaman aktif ve kullanıma hazır durumda olmasını sağlar.
• Erken Uyarı: Yangın tehlikesini erken aşamada tespit ederek can ve mal kaybını önler.
• Maliyet Tasarrufu: Düzenli bakım, büyük arızaların ve gereksiz maliyetlerin önüne geçer.
• Yasal Uyumluluk: İlgili yönetmeliklere uyumu sağlayarak yasal sorunların önüne geçer.
• Huzur ve Güven: Bina sakinlerinin ve çalışanların güvenliğini artırır.

Unutulmamalıdır ki, yangın algılama sistemleri sadece kurulduğunda değil, düzenli olarak kontrol ve bakımının yapılmasıyla etkinliğini korur. Bu nedenle, periyodik kontrol ve bakım işlemlerine gereken özen gösterilmelidir. İstanbul’daki binalar için de bu hususlar geçerlidir ve ilgili yönetmeliklere titizlikle uyulması gerekmektedir.